19
edits
Bangkal: Difference between revisions
no edit summary
No edit summary |
No edit summary |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
Article by [[Ceejay B]] | Bangkal Article by [[Ceejay B]] | ||
==<h3>Kasaysayan</h3>== | |||
Maraming taon na ang nakalipas, ang lugar na ito ay kilala sa tawag na Parang, at nasasakupan ng pangasiwaan na ngayon ng Matimbo. Sa isang panig nito ay may isang mataas na punong kahoy na kung tawagin ay "Bangkal", kung saan hango ang pangalan ng pook na ito. Sa dakong timog nama'y may isang pulo na kung tawagin ay "Painuman", dahil sa balong na may magandang bukal na siyang pinagmumulan ng tubig gamit sa bahay, Painuman ng mga hayop at pandilig sa mga halaman ng mga kanugnog sa paligid. | Maraming taon na ang nakalipas, ang lugar na ito ay kilala sa tawag na Parang, at nasasakupan ng pangasiwaan na ngayon ng Matimbo. Sa isang panig nito ay may isang mataas na punong kahoy na kung tawagin ay "Bangkal", kung saan hango ang pangalan ng pook na ito. Sa dakong timog nama'y may isang pulo na kung tawagin ay "Painuman", dahil sa balong na may magandang bukal na siyang pinagmumulan ng tubig gamit sa bahay, Painuman ng mga hayop at pandilig sa mga halaman ng mga kanugnog sa paligid. | ||
| Line 11: | Line 10: | ||
Ito ay may isang daan at dalawampo(120) humigit kumulang na lawak ng lupain. Dating may malawak na lupaing pang-Agrikultura. Ang paglobo ng populasyon ay nagsimula noong 2006, ng magkaroon ng relokasyon. Ang mga apektadong pamilyang naninirahan sa may gilid ng riles ng train sa pamamagitan ng Northrail Development Project ng pamahalaang lungsod. | Ito ay may isang daan at dalawampo(120) humigit kumulang na lawak ng lupain. Dating may malawak na lupaing pang-Agrikultura. Ang paglobo ng populasyon ay nagsimula noong 2006, ng magkaroon ng relokasyon. Ang mga apektadong pamilyang naninirahan sa may gilid ng riles ng train sa pamamagitan ng Northrail Development Project ng pamahalaang lungsod. | ||
==<h3>Panahon ng Espanyol</h3>== | |||
Ang opisyal na pangalan ng baryo na ito ay tinatawag na Bangkal. Ito ay matatagpuan sa Sitio ng Malolos. noong panahon ng Kastila, may dalawang punong tumutubo sa harap ng kapilya. Tinawag ito ng mga tao na "Punong Bangkal". Kaya ang pangalan ng baryo ay hinango sa mga puno. Kasama sa sitio ang apat na lugar: Talikawa, na matatagpuan sa hilaga; Magtaos, sa silangan; Painuman sa timog at Karunutan sa kanluran. Noong una, ang lugar ay nasa ilalim ng teritoryal na hurisdiksyon ng baryo ng Matimbo. Ito ay tinawag na "Parang ng Matimbo". Apat na pamilya ang nag-migrate sa lugar na iyon na naging dahilan ng paghihiwalay ng Matimbo proper at tinatawag na Bangkal ngayon. | Ang opisyal na pangalan ng baryo na ito ay tinatawag na Bangkal. Ito ay matatagpuan sa Sitio ng Malolos. noong panahon ng Kastila, may dalawang punong tumutubo sa harap ng kapilya. Tinawag ito ng mga tao na "Punong Bangkal". Kaya ang pangalan ng baryo ay hinango sa mga puno. Kasama sa sitio ang apat na lugar: Talikawa, na matatagpuan sa hilaga; Magtaos, sa silangan; Painuman sa timog at Karunutan sa kanluran. Noong una, ang lugar ay nasa ilalim ng teritoryal na hurisdiksyon ng baryo ng Matimbo. Ito ay tinawag na "Parang ng Matimbo". Apat na pamilya ang nag-migrate sa lugar na iyon na naging dahilan ng paghihiwalay ng Matimbo proper at tinatawag na Bangkal ngayon. | ||
| Line 19: | Line 18: | ||
==<h3>Pananakop ng mga Amerikano</h3>== | |||
Dalawang pangyayari ang naganap sa panahon ng rehimeng Amerikano. Sa pagsiklab ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay nagkaroon muli ng engkwentro sa mga Huks. Dahil dito, lumikas ang mga tao sa lugar na iyon sa ibang mga lugar. Karamihan sa mga pamilya ay lumikas sa Matimbo. Nasunog ang mga bahay at ninakawan ang mga ari-arian. Hanggang sa panahong ito, napakaraming pamilya ang bumalik sa lugar. Sa panahon ng pagtatanim, ang mga taong naninirahan doon ay maagang pumapasok sa trabaho bago pa sumikat ang araw, at umuuwi sa hapon bago ba abutan ng dilim. Sa kabila ng mga paghihirap na ito ay labis parin ang kanilang saya. | |||
==<h3>Paniniwala</h3>== | |||
Marami ang naniniwala na ang mundo, lupa, bundok, kweba, dagat, lawa, ilog, halaman, puno, hayop, araw, buwan at mga bituin ay nilikha ng Diyos. Naniniwala rin sila na patag ang mundo, dahil kapag tumingin sila sa malayo ay makikita nilang dumadampi ang langit sa lupa. Ang iba ay naniniwala na ang mga kuweba ay ginawa ng malalaking hayop, habang ang mga dagat, ilog, at lawa ay dulot ng malakas na ulan. Pagdating ng mga bagyo ay sinabi nila na ang mga tao ay parurusahan. Ayon sa kanilang mga pamahiin ang eclipses ay sanhi ng lindol, kulog, at kidlat. Naniniwala rin sila na hindi magandang maligo kapag hindi nakikita ang buwan sa gabi. Naniniwala rin sila sa kulam. Kapag ang isang tao sa kapit-bahayan ay nagkakasakit o nagkasakit, pinapaniwaalan nila na ito ay maaaring nakulam ng taong may ayaw sa kaniya. | |||
==<h3>Mga Awitin</h3>== | |||
Ang mga sumikat na kanta ay ang mga: | |||
* '''Kuridos''' | |||
* '''Awit''' | |||
* '''Dalit''' | |||
==<h3>Mga Libangan</h3>== | |||
At ng mga laro naman ay tinatawag na mga "'''batikuleras'''" "'''duplo'''" and "'''barangas'''" at "'''turong-baka'''", at mga '''kuridos'''. Para sa libangan ay madalas silang may '''dalit''' at '''kuridos'''. | |||
Alam at sinasabi ng mga tao ang oras sa pamamagitan ng kabuuan. Sinasabi rin nila na ang oras sa gabi sa pamamagitan ng pagtingin sa mga star dipper at sa north star. Walang kwentong bayan ang isinulat ng mga katutubo dahil kakaunti ang kanilang pinag-aralan. Sila ay walang kaalaman tungkol sa paghahari ng Espanya. Wala silang pinag-aralan dahil takot sila sa mga Kastila at Guardia Civil. Nagtago sila sa tuwing makikita nila ang mga guardia civil. Nang dumating ang mga Amerikano ay natakot din silang mag-aral. | ==<h3>Paraan ng pagtukoy ng oras</h3>== | ||
Alam at sinasabi ng mga tao ang oras sa pamamagitan ng kabuuan. Sinasabi rin nila na ang oras sa gabi sa pamamagitan ng pagtingin sa mga '''star dipper''' at sa '''north star'''. Walang kwentong bayan ang isinulat ng mga katutubo dahil kakaunti ang kanilang pinag-aralan. Sila ay walang kaalaman tungkol sa paghahari ng Espanya. Wala silang pinag-aralan dahil takot sila sa mga Kastila at Guardia Civil. Nagtago sila sa tuwing makikita nila ang mga guardia civil. Nang dumating ang mga Amerikano ay natakot din silang mag-aral. | |||
==<h3>References</h3>== | |||
https://nlpdl.nlp.gov.ph/HD01/p10/m10/b5/bs/datejpg.htm | Deogracias Buenaventura | ||
Virginia C. Buenaventura | |||
https://nlpdl.nlp.gov.ph/HD01/p10/m10/b5/bs/datejpg.htm | |||
[[Category:Pook]] | [[Category:Pook]] | ||
[[Category:Index]] | [[Category:Index]] | ||